+9v GND -9v SABİT GÜÇ KAYNAĞI

ERCAN KOÇLAR

9 yıl önce

220V -> -9V +9V REGÜLATÖR DEVRESİ

PIC ile çalışırken ilk etapta hazır adaptörler kullandım. Pil ile gayet stabil çalışan devre , adaptör takınca yerine duramıyordu değerler durmadan değişiyor hatta devreye elimi yaklaştırmam bile devreyi inanılmaz derecede etkiliyordu. Biraz araştırma sonucundan bunun şebekeden gelen yoğun parazitlerin sebep olduğunu buldum.
Tabi ki bu durumda en güçlü şebeke yalıtım aracı olan bir trafo(transformatör) kullanmalıydım. Bilindiği gibi temelde trafoların primer ve sekonder sargıların da bir temas söz konusu değildir. Yanlızca oluşan manyetik alan ile diğer tarafta enerji akışı başlar

Öncelikle 220voltu 9 volta düşürüp ardından bunu 5 volta ve 3,3 volta indirmeyi düşündüm. Çünkü 9 voltu başka devrelerde de kullanmam gerekebilirdi.
Ancak burada bir diğer önemli nokta bana (-) eksi voltajda gereklidir. Bu sebeple trafo seçimini buna göre yapmalıydım.
Piyasada çok farklı çıkışlara sahip trafolar bulunmaktadır. Bana gerekli olan 3 çıkışa sahip ve bunların 12 0 12 tarzında yazılı olmasıydı. Yani her 2 uçtanda 12 volt çıkış verebilmeli ve ortada bir nötr yada GND bulunmalıydı.

Trafonun güçü (W) burada önemli değil sizin kullanmak istediğiniz alana göre seçebilirsiniz ben 6W lık bir trafo kullandım.
Trafo ile ilgili bilgilendirmeden sonra devrenin çalışma mantığına gelecek olursak. Trafo bize 220Voltu regüle edip 12 volt verecektir ancak bunu direk kullanamayız çünkü Trafodan gelen akım AC ( alternatif akımdır) dır. Fakat bize DC ( doğru akım) gerekmektedir. Bu sebeple bunu yapıcak bir köprü diyot a ihtiyacımız vardır.

Köprü diyotlar tümleşik olarak kullanılabilir yada 4 adet diyot ile de oluşturulabilir.Ben yukarıdaki gibi tümleşik olanları tercih ettim. “B500C2300” modelini kullandım ancak bu oldukça yüksek akıma dayanıklı bir model ben elimde bulunduğu için kullandım.
Köprü diyotlar üzerlerinde göreceğiniz gibi + ∼ ∼ – sembolleri bulunmaktadır. Bunlardan dalga şeklinde olanlar AC akımın giriş yapacağı uçları gösterir. AC akımda + yada – bulunmaz bu sebeple hangisine bağladığınızın bir önemi yoktur. Diğer + ve – ile gösterilen bacaklar DC voltajın çıkış uçlarıdır. Devreyi kurarken bunların doğru bağlandığından emin olmalıyız.
Köprü diyotun çıkışına kutuplarına uygun olarak ve paralel olarak elektrolit ve polyester kondansatör bağlanır . Bunlar filtre görevi görerek oluşabilecek parazitleri emen çift filtre gibi davranır.

Kondansatörler mutlaka paralel bağlanmalıdır ve elektrolit kondansatörler de mutlaka çıkış voltajından yüksek bir değerde seçilmelidir aksi takdirde patlamalar yaşanabilir.

Devrede akım olup olmadığının anlaşılması için küçük bir led bağladım. Ancak çıkış voltajı çok yüksek geleceğinden 3k3 direnç ile led bağlantısı yapıldı.

Devreden çıkış için “Precision” soket kullandım buradan aldığım uygun çıkışları 5 volt regülatörüne aktaracağım. Devre girişi için üçlü tunic ve 220volt anahtarı kullandım .Tunic in orta pinini çıkartıp 220v için fazla yakın durmasını engelledim. Uyarı içinde bir kağıt yapıştırmayı uygun gördüm

220 volt bildiğiniz gibi ölümcül derecede yüksek bir enerjidir. Bu sebeple devremizi iyi bir şekilde izole etmeli ve dikkatle kullanmalıyız. Ben dramel ile içini oyduğum bir tahtayı 220volt geçisi sağlayan yolların üzerini kapatacak şekilde kapattım ve uyarı yazısını da ilave ettim. Bunun dışında tafoyu fotoğraftaki gibi yatık takarak ucunu direk plakete lehimledim. Normal şartlarda trafonun metal nüve kısmı elektrik taşımaz ancak kaçak olma ihtimaline karşı ıslak el ile ellenmemesini tavsiye ederim. Gerekirse ufak bir kutu içerisine de yerleştirebilirsiniz.

Devremi prototip olduğu için delikli pertinaksa kurdum. Herhangi bir kısa devreyi engellemek için yükseltici plastikler kullandım. Trafo ağır olduğundan ortaya da ayak koymak iyi oldu bu plaketin esnemesini engelledi.
Devreden ölçüm aldığınızda 12 volt yerine 13 -15 volt görebilirsiniz bu boştaki akımdır. Yük altında 12 volta düşecektir.
Devre şeması aşağıda resim olarak bulunmaktadır. Bağlantılar iyice anlaşılıp dikkat edilerek 220 volt ile çalışılmalıdır.
ÇOK ÖNEMLİ NOT! : Trafonun şasesini de mutlaka şebeke topraklamasına bağlayın aksi halde parazitler devreye gelip anlamsız hataların oluşmasına sebep olabilir.

1 ADET – 130 mm x 60 mm Delikli Pertinaks ( ben delikli pertinaksta lehimle yol kurarak yapmayı tercih ediyorum)
1 ADET – 2 li Tunik veya Soket (220V giriş için)
1 ADET – Anahtar (220v açma kapatma için )
1 ADET – 9v Trafo (eksi voltaj için üç çıkışlı kullanılmalıdır)
1 ADET – B500C2300 Köprü Diyot
2 ADET – 1000uf Elektrolit Kondansatör (50V)
2 ADET – 100 nf Polyester Kondansatör
1 ADET – 3k3 Direnç ( devrenin çalışığını gösteren led i yakmak için)
1 ADET – LED ( devre çalıştığında yanacaktır)
3 ADET – Precision Yuva ( jumper kablolarla uyumlu oldugundan seçtim istenilen soket kullanılabilir)